Bij KM Torhout is er geen plaats voor grensoverschrijdend gedrag, onder welke vorm dan ook. De mentale, fysieke en emotionele gezondheid van spelers en speelsters staat bij ons centraal. Pesten, fysiek of verbaal geweld, seksuele intimidatie, racisme, discriminatie enz. zijn logischerwijze uit den boze.
Gedrag wordt ongewenst als het jouw persoonlijke grens overschrijdt, en die grens is per definitie subjectief. Jij alleen kan dus oordelen of bepaalde gedragingen ongewenst of grensoverschrijdend zijn. Je grenzen zijn persoonlijk en worden voor een stuk ook cultureel en maatschappelijk bepaald. Zo kan het zijn dat gedrag dat voor jou niet acceptabel is, wel aanvaardbaar is voor anderen. Daarom is duidelijke communicatie over je persoonlijke grenzen belangrijk, om misverstanden te vermijden.
Iedereen, zowel spelers, ouders, trainers, bestuursleden, als ook supporters … kan onze ombudsdienst contacteren met vragen over of meldingen van verbale of fysieke agressie, pesten, racisme, discriminatie, seksueel ongewenst gedrag …

Grensoverschrijdend gedrag

Grensoverschrijdend gedrag kent geen plaats in de voetbalwereld. Toch gebeurt het nog te vaak dat spelers, scheidsrechters of andere clubmedewerkers hier het slachtoffer van worden. De rol van de ombudsdienst of vertrouwenspersoon/club-API is cruciaal bij de eerste opvang van slachtoffers of bij het tijdig tussenkomen in conflictsituaties. De aanwezigheid van een vertrouwenspersoon/club-API stelt de club in staat om tijdig en correct op te treden wanneer er signalen van problematisch gedrag opduiken en om de integriteit van iedere speler, coach, ouder of clubmedewerker te bewaren. KM Torhout wil zorg dragen voor een veilig voetbalklimaat, en de club draagt daar specifieke verantwoordelijkheden. Het is onze rol kinderen te beschermen in het voetbal op elk niveau.

We onderscheiden vier categorieën van mogelijk grensoverschrijdend gedrag. Dit zijn de categorieën en definities die UEFA, KBVB en Voetbal Vlaanderen hanteert.

Fysiek grensoverschrijdend gedrag

Fysiek grensoverschrijdend gedrag is vaak de meest makkelijk te herkennen vorm. Fysiek grensoverschrijdend gedrag kan gaan over, maar is niet beperkt tot alle vormen van slaan, schudden, branden, knijpen, bijten, stikken, gooien, in elkaar slaan of elke andere actie die fysieke schade of pijn veroorzaakt of een merkteken achterlaat.

Voorbeelden in voetbal:

• Slaan van een kind omdat ze provoceren, niet luisteren of de training verstoren.
• Dwingen van een kind om met een blessure te spelen.
• Aanmoedigen van kinderen om met opzet agressief te spelen zonder oog te hebben voor het risico op blessures bij zichzelf of anderen.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Seksueel grensoverschrijdend gedrag bij kinderen is elke vorm van seksueel contact tussen een volwassene en iemand jonger dan 16 jaar oud; tussen een significant ouder kind en een jonger kind; of als de ene persoon meer macht heeft dan de andere door zijn/haar functie en sociale status, onafhankelijk van leeftijd. Het is ook grensoverschrijdend om seksueel getinte foto’s te nemen van kinderen, kinderen te betrekken bij het bekijken van seksuele beelden of activiteiten, of om kinderen aan te moedigen om zich op ongepaste seksuele wijze te gedragen. Het maken van ongewenste opmerkingen, vooral seksueel getint, is ook een vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag en wordt vaak seksuele intimidatie genoemd. Ook als iemand jonger dan 16 jaar toestemt met een seksuele relatie, wordt dit nog steeds als seksueel grensoverschrijdend gedrag aanschouwd.

Voorbeelden in voetbal:

• Het maken van foto’s van kinderen terwijl ze naakt douchen.
• Een coach van 40 jaar oud die een seksuele relatie begint met een sporter van 14 jaar oud.
• Commentaar geven op een voetbalspeelster dat ze lichamelijk ‘zeer goed ontwikkeld’ is.
• Eisen van abnormaal fysiek contact zoals het aanraken van iemand intieme lichaamsdelen en zeggen dat dit in het belang is van het welzijn van de speler.

Emotioneel, psychologisch of verbaal grensoverschrijdend gedrag

Emotioneel grensoverschrijdend gedrag gebeurt wanneer een belangrijke volwassene in de omgeving van het kind hem/haar continu bekritiseert of op zo’n manier behandelt of afdankt tot hun zelfvertrouwen en gevoelens van zelf-waarde beschadigd zijn. Steeds grappen maken over iemand kan ook een vorm van grensoverschrijdend gedrag zijn. Dit wil niet zeggen dat een kind nooit kritiek mag krijgen of dat er geen grappen mogen gemaakt worden. Kritiek is belangrijk voor kinderen om te leren en zichzelf te verbeteren. Net zoals grappen en lachen kan helpen om een band te vormen tussen mensen en het teamgevoel kan aanwakkeren. Het verschil is echter dat emotioneel geweld te ver gaat en als kwetsend wordt ervaren. Kritiek is niet meer motiverend en grappen niet meer grappig. Emotioneel grensoverschrijdend gedrag kan pijn doen en schade veroorzaken, net zoals bij fysiek grensoverschrijdend gedrag. De intentie van de dader speelt hierbij ook een belangrijke rol.

Voorbeelden in voetbal:

• Steeds roepen naar een kind en hen constant ‘loser’ noemen omdat ze niet goed presteren tijdens een wedstrijd of een penalty missen.
• Constant lachen met een kind en medespelers aanmoedigen om met hem of haar te lachen omdat het kind niet fit genoeg is.
• Duidelijk en consistent favorieten hebben binnen het team zodat sommige kinderen zich uitgesloten voelen.

Verwaarlozing

Verwaarlozing gebeurt wanneer een volwassene onvoldoende emotionele steun biedt en vrijwillig en consistent zeer weinig tot geen aandacht heeft voor een kind. Verwaarlozing gebeurt ook wanneer een kind onvoldoende eten, kledij, een huis, medische verzorging of supervisie krijgt.

Voorbeelden in voetbal:

• Niet weten waar kinderen zijn tijdens voetbalzomerkampen of buitenlandse reizen.
• Geen water voorzien of geen pauze voorzien voor kinderen om te drinken bij warm weer, tijdens een training.
• Vervoer gebruiken dat niet veilig is om kinderen naar wedstrijden te brengen.

Pesten

Hoewel grensoverschrijdend gedrag meestal wordt bekeken als iets dat een volwassene doet richting een kind, kunnen medesporters ook grensoverschrijdend gedrag plegen. Grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling wordt vaak ‘pesten’ genoemd. Het onderscheid met plagen is dat pestgedrag ongewenst is, herhaaldelijk en met opzet plaatsvindt en dat het veelal gebeurt vanuit een ongelijke machtsverhouding. Pesten kan verschillende vormen aannemen. Het kan gaan over fysieke daden zoals slaan; online activiteiten zoals grensoverschrijdende berichten, commentaren of foto’s die op sociale media worden gepost; schade aan of diefstal van bezittingen; beledigen. Pesten kan gebaseerd zijn op iemands gender, etniciteit, seksualiteit of beperking of hun sportvaardigheden. Volwassenen proberen pestgedrag soms te minimaliseren en gaan ervan uit dat het minder ernstig is omdat het gebeurt tussen kinderen. Pesten kan echter schade veroorzaken. Het heeft ook de neiging om steeds erger te worden. Daarom is het belangrijk om een cultuur te creëren waarin iedereen weet dat pesten niet wordt getolereerd en die toelaat om het meteen te doen stoppen wanneer het begint.

Racisme en discriminatie

Voetbal moet een feest zijn, voor iedereen en op elk moment. Uitsluiting op basis van huidskleur, religie, gender, seksuele oriëntatie, fysieke of verstandelijke mogelijkheden of andere verschillen horen niet thuis op en langs het veld. Racisme is echter een diepgeworteld maatschappelijk probleem dat jammer genoeg ook in het voetbal regelmatig de kop opsteekt. 

KM Torhout ondersteunt het ‘Come Together’ actieplan van de RBFA, omdat wij als club achter inclusiviteit staan. Met het ‘Come Together’ plan trachten we iedereen samen te brengen op het voetbalveld en willen zo discriminatie, racisme, homofobie en andere vormen van ongelijkheid verder uit de wereld helpen.